KURULUŞ

 

20 Mayıs 1955 günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen "Ege Üniversitesi" adıyla İzmir’de bir Üniversite kurulması hakkındaki 6595 sayılı kanun ve Milli Eğitim Bakanlığı kararı gereğince kurulan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ege Üniversitesinin ilk iki fakültesinden birisidir. Üniversitenin kurulmasıyla görevlendirilen iki öğretim üyesinden birisi olan Ord. Prof. Dr. Muhiddin EREL İstanbul Üniversitesi Hijyen kürsüsündeki görevinden ayrılarak İzmir’e geldi ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından E.Ü. Tıp Fakültesi kurucu Dekanlığına atandı.

 

Üniversitemizin kurucuları atanmalarının yapıldığı 1955 yılının Ağustos ayında Üniversiteye tahsis edilen binada çok kısa zamanda organize olarak 5 Kasım 1955 günü yapılan tören ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde öğretimi başlattılar. Böylece, lise mezuniyet derecelerine ve başvuru sırasına bakılarak kayıtları yapılan 20 si yabancı uyruklu 90 öğrenci ile 1955-1956 öğretim yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğretime başlanmış oldu. Öğretim, Ziraat Fakültesi öğrencileri ile birlikte Bornova Bölge Ziraat okulunda ve hızla inşa edilen geçici binalar ile askeri birliklerden sağlanmış olan yarım silindir biçiminde yapılmış barakalarda sürdürüldü. Fakülteye kaydolan ilk öğrenci olan İhsan Kazandı 1961 yılında mezun olduktan sonra üniversitenin Mediko Sosyal Hizmetler Merkezinde görev yapmıştır.

 

Yürürlükteki 4936 sayılı Üniversiteler kanunu gereği bir fakültenin kuruluşunun tamamlanmış sayılması için biri profesör olan en az 7 öğretim üyesinin kadrolu olarak atanmış olması gerekiyordu. Çözüm olarak fakültede kürsü ve enstitülerin kurulması beklenmeden öğretim "bağımsız dersler" adı altında, İstanbul ve Ankara Üniversitelerinden kısa süreler için misafir olarak gelen öğretim üyelerine ve İzmir’deki sağlık kuruluşlarında görev yapan yetenekli uzman hekimlere verdiriliyordu. Bu sırada fakültenin kendi öğretim üyeleri de atanmaya başlamıştı. Diğer yandan başvuran asistan ve uzmanlar da mevcut genel ve teknik hizmetler kadrolarına atanarak çalışmalarına olanak sağlanıyordu. Bu şekildeki atamalar Ege Üniversitesi kuruluş kadrolarının kabul edildiği 26 Nisan 1957 tarih ve 6953 sayılı kanunun yürürlüğe girmesine kadar sürmüş, verilen kadrolara atamalar bu kanun hükmü gereğince ancak 1958 bütçe yılında yapılabilmişti. Bu koşullar altında fakülteye atanan ve diğer üniversitelerden konuk olarak gelip gitmek suretiyle fakültede ders vermiş olan ilk öğretim üyeleri ve uzmanlar şu şekildeydi:

 

Adli Tıp: Dr. Süleyman Salim Atay

Anatomi: Doç. Dr İsmail Ulutaş, Prof. Dr. Muhittin Dilemre

Biyokimya: Dr. Lütfü Özgüç, Prof. Dr. Stary, Doç. Dr. Cemil Rota

Botanik: Prof. Dr. Sara Akdik, Dr. Hans Lüben, Doç. Dr. Yusuf Vardar

Cerrahi: Doç. Dr. Hayrullah Kocaoğlu

Çocuk: Doç. Dr. Sabiha Ertat (Özgür)

Dermatoloji: Doç. Dr. Cemal Gezen

Embriyoloji: Doç. Dr. İsmail Ulutaş

Farmakoloji: Prof. Dr. Bedii Şakir Toktay, Doç. Dr. Şükrü Kaymakçalan

Fizik: Doç. Dr. Fahri Domaniç, Prof. Dr. Ali Sait Ankara

Fizik Tedavi: Doç. Dr. Ekrem Poyralı

Fizyoloji: Prof. Dr. Nathan Scheinfinkel, Doç. Dr. Necati Akgün, Doç. Dr. Halil Derman, Doç. Dr. Nuran Peköz

Fizyopatoloji: Dr. Memduh Gündüz

Göğüs Hastalıkları: Prof Dr. Ragıp Üner

Göz: Doç. Dr. Selahattin Erbakan

Hijyen: Ord. Prof. Dr. Muhiddin Erel

Histoloji: Doç. Dr İsmail Ulutaş

İnkılap Tarihi: Kemal Özerdem

İntaniye: Doç. Dr. Fethi Serter

Kadın Doğum: Doç. Dr Haluk Tavmergen

Kimya: Doç. Dr. Emin Ulusoy

Kliniğe giriş: Dr Nail Tartaroğlu

Kulak-Burun-Boğaz: Prof. Dr. Nüzhet Atav

Mikrobiyoloji: Dr Sait Çalık, Doç. Dr. Nahide Altan

Nöroloji: Dr. Ömer Şevki Dürüşken, Doç. Dr. Bedriye Kot

Ortopedi, Çocuk Cerrahisi: Prof Dr. İzzet Birand

Parazitoloji: Doç. Dr. Şevket Yaşarol

Patoloji: Prof. Dr. Kemal Akgüder

Psikiyatri: Doç. Dr. Necmettin Arkan

Radyoloji: Prof. Dr. Emin Faik Üstün

Semiyoloji: Doç. Dr Vehbi Göksel (Birinci iç Hastalıkları)

Sistematik İç Hastalıkları: Doç. Dr. Ömer Yiğitbaşı (İkinci iç Hastalıkları), Doç. Dr. Sabahat Kaymakçalan

Tıp Tarihi Deontoloji: Doç. Dr. Haluk Şahsuvaroğlu

Üroloji: Doç. Dr. Hasan Nahit Tokyay

Zooloji: Doç. Dr. Fazıla Giz, Doç. Dr Suat Nigar

 

Üniversitenin ve Fakültenin resmi açılışı 9 Mart 1956 tarihinde devlet töreni ile yapıldı. 26 Nisan 1957 tarihinde kabul edilen Ege Üniversitesi Kadro Kanunu ile Fakültenin kendi kadrolarına öğretim üyeleri ve asistan atamaları hızlandı. Ayrıca bu kanunla İzmir’de faaliyette bulunan Sağlık Bakanlığı ve Belediye hastanelerinden yararlanabilme olanağı sağlandı. Böylece bir yandan temel tıp bilimleri için Bornova da geçici binalar inşa edilirken, diğer yandan Devlet ve Belediye hastanelerinden yararlanılarak ve yetmediği hallerde ise ileride bu hastanelere terk edilmek kaydı ile onların arazilerinde ek binalar yaptırılarak her yıl düzenli bir şekilde öğretime devam edildi.

 

1958 Mart ayına gelindiğinde gerek Tıp Fakültesi gerekse Ziraat Fakültesi en az beşi profesör olmak üzere yedişer öğretim üyesine sahip olduklarından üniversite özerklik kazanarak kendi yönetimini seçme hakkını elde etti. Yapılan seçimde Ord. Prof. Dr. Muhiddin Erel Rektörlüğe, Prof. Dr. İzzet Birand Tıp Fakültesi Dekanlığına seçildiler. 20 Mayıs 1958 tarihli Senato kararı ile fakültede kürsüler ve enstitüler kuruldu. Yürürlükteki kanun uyarınca klinik birimler kürsü, temel tıp bilimleri birimleri ise enstitü adları ile kuruldular. Bu tarihlerde kürsü ve enstitü yöneticiliklerine ancak profesörler atanabildiğinden ve o tarihte fakültede yeterli sayıda profesör bulunmadığından kurulan Kimya, Biyoloji, Farmakoloji enstitülerinin yöneticiliğine Prof Dr. Bedii Şakir Toktay, Biyoloji enstitüsü yöneticiliğine Prof. Dr. Muhtar Başoğlu, Fizik, Mikrobiyoloji, Parazitoloji, Hijyen (Halk Sağlığı) enstitüleri ile Pediatri, Dermatoloji, Göğüs Hastalıkları ve İç Hastalıkları kürsülerinin yöneticiliğine Ord. Prof. Dr. Muhiddin EREL, Morfoloji, Fizyoloji, Patoloji enstitüleriyle Psikiyatri ve Nöroloji kürsülerinin yöneticiliğine Prof. Dr. Nathan Scheinfinkel, Radyoloji, Hidroloji-Klimatoloji-Fizik Tedavi, Göz hastalıkları, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları, Üroloji, Ortopedi, Jinekoloji, I. ve II. Şirurji (Cerrahi), Adli Tıp ve İlimler Tarihi kürsülerinin başkanlığına da Prof. Dr. İzzet Birand atandılar. 1960 tarihinde yürürlüğe girerek Üniversiteler Kanunu nda önemli değişiklikler yapan yeni kanun, enstitülerin de kürsü adıyla kurulmalarına ve kürsü yöneticiliğine doçentlerin de seçilmesine olanak sağladığından bu tarihe kadar atanmış doçentler ders verdikleri kürsülerin yöneticiliğine seçildiler.

 

 

 

FİZİKSEL YAPILANMA BAKIMINDAN GELİŞİM

 

Temel bilimler kürsüleri Bornova’daki çeşitli binalarda eğitime devam ederken I. İç Hatalıkları, Cerrahi, Kadın Doğum, Nöroloji klinikleri Konak Devlet Hastanesinde, II. İç Hastalıkları, İntaniye, Göğüs Hastalıkları ve Radyoloji Klinikleri Tepecik Hastanesinde, Dermatoloji ve Üroloji Klinikleri Eşrefpaşa Hastanesinde, Çocuk, Ortopedi ve Çocuk Cerrahisi klinikleri Behçet Uz Çocuk Hastanesinde hizmet verdi. Diğer yandan da Tıp Fakültesi Hastanesinin bugün bulunduğu yerde kendi hastanesinin inşaatına başlandı. Başlangıçta Bayındırlık Bakanlığınca yürütülen inşaatların yavaş yürümesi yüzünden E. Ü. Tıp Fakültesi, Bornova da yapılan kendi hastanesine ancak 1971 yılında taşınabildi. Zaman içinde mevcut kürsü ve kliniklerin daha önceki yıllarda belirttikleri gereksinimlere göre planlanmış olan hastane, açılışından bir süre sonra yetersiz hale geldi. Farklı yıllarda ana binaya ek olarak Radyoloji, Anesteziyoloji, Nöroşirürji, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Göğüs Hastalıkları, Mikrobiyoloji, Gastroenteroloji, Kalp Damar Cerrahisi, Göğüs Cerrahisi ve Acil Servis için yeni bina ve düzenlemeler yapıldı.

 

Temel bilimler kürsüleri için gereksinimlere uygun olarak planlanıp Diş Hekimliği Fakültesinin karşısında inşa edilen binalar 1977 yılında tamamlanarak Hijyen (Halk Sağlığı), Mikrobiyoloji, Parazitoloji, Patoloji, Biyokimya, Anatomi, Farmakoloji, Fizyoloji kürsüleri ve Deney Hayvanları Merkezi bu binalara taşındılar. Ancak, bir yandan hastanedeki kliniklere laboratuvar hizmeti veren Patoloji, Biyokimya, Mikrobiyoloji, Parazitoloji gibi kürsülerin hastaneye uzak kalması, diğer yandan Ege Üniversitesinde kurulan yeni fakültelerin yer sorunu nedeniyle 1984 yılında kürsüler bu binalarından hastane içindeki yerlerine taşındılar. Temel bilimlerin boşalttığı binalara da Eczacılık Fakültesi, Edebiyat Fakültesi ve Nükleer Bilimler Enstitüsü yerleşti.

 

Hastane bahçesinde bugün Dekanlık binası olarak yer alan yapının inşaatına başlangıçta poliklinik olarak hizmet vermesi amacıyla başlandı. Yıllar içinde günün değişen gereksinimlerine göre yeniden planlandı ve 2002 yılında Dekanlık, Başhekimlik, bazı idari birimler, Tıp Eğitimi Anabilim Dalı ve bazı temel tıp anabilim dalları bu binaya taşındılar. Oluşumunda Ege Üniversitesi Rektörlüğü dışında, İzmir Valiliği ve Kemik İliği Transplantasyon Vakfı (KİTVAK)’ın önemli katkıları bulunan Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi 2004 yılında açılarak hizmete başladı. Uzun süre inşaatı devam eden Ege Üniversitesi Çocuk Hastanesi de 2007 yılında tamamlandı ve hastane binasının 6. katında yer alan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı bu binaya taşındı.

 

 

 

AKADEMİK YAPILANMA BAKIMINDAN GELİŞİM

 

E.Ü. Tıp Fakültesi başlangıçta FKB (Fizik-Kimya-Biyoloji) birimleri dışında Mikrobiyoloji, Biyokimya, Parazitoloji, Hijyen (Halk Sağlığı), Morfoloji (Anatomi ve Histoloji), Fizyoloji, Patoloji, İlimler Tarihi enstitüleri ve Pediatri, Dermatoloji, Göğüs Hastalıkları, İç Hastalıkları I ve II, Nöroloji, Psikiyatri, Hidroklimatoloji ve Fizik Tedavi, Göz Hastalıkları, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları, Üroloji, Obstetrik Jinekoloji, Şirurji I ve II, Ortopedi ve Travmatoloji, Adli Tıp kürsüleri olmak üzere yapılanmış, daha sonra bunların tümü kürsü adını almıştır. Daha sonraki tarihlerde kurulan İntaniye kliniği Mikrobiyoloji ile birleştirilmiş ve Mikrobiyoloji ve İntan Hastalıkları Kürsüsü adını almıştır. I. ve II. İç Hastalıkları ile I. ve II. Şirurji (Cerrahi) kürsüleri İç Hastalıkları Kürsüsü ve Cerrahi Kürsüsü adlarıyla birleştirilmiştir. Daha ileriki yıllarda Fakülte Kurulu ve Senato kararları ile Anesteziyoloji ve Reanimasyon, Çocuk Cerrahisi, Kalp Damar Cerrahisi, Göğüs Cerrahisi, Nöroşirurji, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi birimleri kurulmuştur.

 

1981 yılında yürürlüğe giren 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile yapılan değişiklikler sonucunda Tıp Fakültelerinde 3 bölüm (Temel Tıp Bilimleri, Dahili Tıp Bilimleri ve Cerrahi Tıp Bilimleri bölümleri) ve eski kürsülerin yerine bu bölümlere bağlı anabilim dalları, bunların yapısında da birer ileri uzmanlık dalı niteliğindeki bilim dalları oluşturuldu. Buna göre Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde 2024 yılı itibariyle 43 anabilim dalı, bunlara bağlı 38 bilim dalı olmak üzere toplam 81 birim bulunmaktadır.

 

 

 

ÖĞRETİM ELEMANI BAKIMINDAN GELİŞİM

 

1955 yılında 2 profesör ve 2 doçent öğretim üyesi ile öğretime açılan Tıp Fakültesinde 2024 yılı itibariyle 283 Profesör, 74 Doçent ve 53 Doktor Öğretim Üyesi, 53 Doktor Öğretim Görevlisi olmak üzere toplam 463 akademik personel bulunmaktadır. Öğretim üyelerine ilave olarak, yüz elliye yakın uzman doktor ve binden fazla hemşiresi olan, toplam çalışan sayısı beş bine yaklaşan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi bugün ülkemizin en saygın eğitim ve sağlık kuruluşlarından birisidir.